یکی از اساسی ترین بخش ها در هر ساختمان تابلو برق ساختمان می باشد که با توجه به تعداد طبقات و نوع طراحی تاسیسات ساختمان باید تابلو برق ساختمان نیز طراحی و اجرا شود که در زیر در مورد تابلو برق ساختمان به مومرادی اشاره شده است.
تابلو برق تقسیم واحد
از این تابلو برق ها برای روشن نمودن پریز و سایر تجهیزات برقی داخلی ساختمانی استفاده می شود. محل نصب نمودن این نوع از تابلو برق ها داخل ساختمان و روی دیوار می باشد. در شکل زیر محل قرار گرفتن این تابلو برق را داخل ساختمان نشان می دهد.
همانطور که مستحضر هستید یکی از روشهای سیم کشی در داخل ساختمان استفاده از تابلو برق می باشد. این نوع از تابلو برق های جانشینی برای تابلو های قدیمی در ساختمان ها می باشد. در این حالت از سیم کشی سیستم ها و مدارهایی که جریان ضعیفی دارند پریزها و سایر تجهیزات برقی کاملاً از هم جدا می کند و جداگانه تقسیم بندی شده و از تابلوی تقسیم تغذ یه می کنند. منافعی که استفاده از این روش در پی دارد این است که تنها مداری که در شبکه دچار مشکل شده است از جریان خارج شده و بقیه ی شبکه به فعالیت خود ادامه می دهند. بهترین محل برای نصب این تابلو برق ها ورودی ساختمان می باشد. در شکل زیر یک تصویر از تابلو برق تقسیم به همراه سیم کشی آن را ملاحظه می فرمایید.
تابلو برق های عمومی
در داخل یک ساختمان مکانهایی وجود دارد که تمام ساکنان آن ساختمان از آن قسمت به عنوان فضای مشترک استفاده می کنند. برای این مکان ها می توان فضاهای راه پله، گاراژ، پشت بام و حیاط در نظر گرفت بنابریان برق رسانی به هر یک از واحدهای مجزا باید توسط تابلو برق های متفاوتی صورت پذیرد به تابلو برق هایی که در این مکان ها قرار می گیرد تابلو برقهای عمومی گفته می شود. این تابلو برق های معمولاً در مکانهایی نصب می شوند که تمام ساکنین بتواننند از این تابلو برق های استفاده کنند. یکی دیگر از مکانهایی که می توان اشاره کرد پیلوت می باشد. در شکل زیر نمونه هایی از تابلو برق های عمومی را ملاحظه می کنید.
نقشه ی تابلو برق عمومی
توضیح نقشه
در ورودی این تابلو برق از کابل 5*4mm استفاده شده است، یعنی کابلی که دارای 5 رشته سیم می باشد. قطر هریک به انداره ی چهار میلی متر مربع است. 3 رشته ، از این پنج رشته برای سه فاز ، یکی برای نول و یکی برای ارت می باشد. اختلاف سطح بین فاز و فاز 380 ولت و بین هر یک از فاز ها و سیم نول 220 ولت است.
کابل اصلی، پس از اینکه وارد تابلو شد، وارد کلید گردان 0-1 می شود تا به این طریق بتواند برق اصلی تابلو را با یک کلید، قطع و وصل نماید.سیم های فاز پس از عبور از کلید وارد فیوز سه فاز می شوند. مقدار جریان نامی فیوزها بر اساس مصرف تابلو محاسبه و انتخاب می شود. برای نشان دادن اینکه در داخل تابلو برق جریان برق وجود دارد از سه لامپ سیگنال برای سه فاز استفاده می شود.
همانگونه که قبلاً نیز مطرح شد، این تابلو برق قرار است که برق اصلی را بین تمامی واحد ها که مشترک هستند پخش نماید. برای این موضوع در روشنایی راه پله، موتور خانه، پارکینگ، حیاط، موتور خانه و آسانسور و غیره استفاده می شود. هچنین برای پریز هایی که در راه پله، موتور خانه و غیره استفاده می شود باید چند خط را بانمره ی 2.5mm و فیوز 16 آمپر در نظر گرفت. در این تابلو برق ها می توان برای آیفون، سیستم اعلام حریق و آنتن مرکزی، برای هر یک از اینها یک خط جداگانه در نظر گرفت. در این نوع از تابلو برق هم چند خط به عنوان رزرو در نظر گرفته شده است. در حالتی که ساختمان دارای موتورخانه یا آسانسور باشد دارای سیستم های گرمایشی و سرمایشی باشد. تابلوی GP سه فاز خواهد بود.
تابلو برق اصلی (تابلوی کنترل)
کابل اصلی برق پس از ورود به داخل آپارتمان وارد تابلوی برقی می شود که این تابلو برق ، جریان برق تمامی واحد ها و ساختمان ها را که به صورت اشتراکی از برق استفاده می کنند را تأمین می کند. به این تابلو برق تابلوی برق اصلی یا تابلوی کنترل گفته می شود. این تابلو برق در ورودی اصلی مجتمع قرار می گیرد و اداره برق نیز از روی کنتر آن اقدام به جمع آوری اطلاعات می کند.
همانطور که ذکر شد، سیم اصلی پس از وارد شدن به داخل ساختمان وارد این تابلوی برق می شود و با توجه به تعداد طبقات و وجود تابلوی اشتراکی مقدار این تابلو ها بدست می آید. به عنوان مثال ساختمان پنج طبقه ای را در نظر بگیرید که هر طبقه ای آن دارای 2 واحد باشد در این صورت این ساختمان دارای 10 تابلو برق اصلی خواهد بود. کنتور واحد ها به صورت تک فاز می باشد و تابلوی اشتراکی در حالتی که ساختمان دارای آسانسور باشد سه فاز و در غیر این صورت به صورت تک فاز خواهد بود.
مشخصات تابلو برق ها
در تابلو برق ها جریان زیاد و ولتاژ کمتر از 1000 ولت از قوانین تبعیت می کند. پس با توجه به این قوانین سیم های الکتریکی باید طوری ساخته شوند که از لحاظ مکانیکی و از لحاظ فیزیکی دارای مشکلی نباشند. با توجه به این قوانین باید از محافظی استفاده شود که این دستگاه ها را در برابر بار های اضافی و غیره محافظت نماید. در این تابلو برق ها از دستگاهایی تحت عنوان شین استفاده می شود، این شین ها باید طوری ساخته شود که تحمل جریان عبوری را در داخل آن داشته باشد. نکته ای که باید در نظر گرفت این شین ها باید توسطس عایقی از بدنه ی تابلو برق جدا شود تا اتصالی بین این دستگاه و شین ایجاد نشود.
نقشه کشی تابلو برق ها
تابلو برق توزیع را برای راحتی در تصویر فنی کشیده می شود که با علامت هایی که در کنار آن نوشته می شود اطلاعات نقشه را به کاربر اطلاع می دهد. برای یک تابلو برق همیشه چندین خط به عنوان رزرو استفاده می شود که در صورت بروز خطا در خط های عادی این خط های رزرو شده به عنوان جایگزین استفاده شود. سیم اتصال به صفر یا به اصطلاح سیم متصل به زمین برای حفظ امنیت تابلو نباید فراموش شود. طرز کار به این صورت است با یک سیم نرم به هم تابیده شده قسمت های متحرک تابلو برق را به قسمت های ثابت تابلو برق متصل می نماییم.
ساخت تابلو برق ها
در یک تابلو برق قبل از اینکه تجهیزات برقی و فیزیکی در آن نصب شود ابتدا بدنه ی تابلو برق ساخته می شود البته با توجه به کاربری و محیط تابلو برق که در آن استفاده می شود از جنس های مختلفی ساخته می شود، بعد از ساخته شدن بدنه ی تابلو برق ریل ها و سوراخ های تابلو برق ایجاد می شود. پس از اینکه وسیله های الکتریکی نصب شدند ترمینال های تابلو برق را سیم کشی می کنند البته باید این نکته را نیز یاد آور شویم که سیم کشی داخل تابلو برق را می توان با استفاده از داکت های پلاستیکی انجام داد.
تابلو برق ها نیز ار نظر نوع به سه دسته تقسیم می شوند یک، تابلو برق فشار ضعیف، دو، تابلو برق فشار متوسط، سه، تابلو برق فشار قوی تقسیم کرد. در این قسمت به بررسی تابلو برق های فشار ضعیف می پردازیم:
تابلو برق ها با شدت جریان و آمپر مصرفی مشخص می کنند که این آمپر از مقدار جریان که مطرح شد بر کلید های قدرت مشخص می کنند. تابلو برق ها اکثراً در نقش توزیع کننده ی برق ظاهر می شوند. برخی از تابلو ها همچنین برای توزیع کردن و کنترل فرمان می باشند، که برای به کار اندازی خطوط تولید و وسایل الکتریکی استفاده می شود.بعد از اینکه ساخت تابلو برق و وسایل داخل آن ساخته شد و بدنه ی تابلو رنگ آمیزی شد سپس شروع به مونتاژ کاری می شود.
بدنه ی تابلو از چند قسمت تقسیم می شود: یک، اسکلت اصلی ،دو، کشوی قرار گیری وسایل الکتریکی، سه، روبند، چهار، در ورودی تابلو برق ما در این بخش به بدنه ی اصلی تابلو برق کاری نداریم و تمرکز اصلی ما روی تابلوی وسایل می باشد. سینی تابلو برق مستقیماً و یا به وسیله پیچ مهره به بدنه ی تابلو برق وصل می شود. جهت اینکه تجهیزات فیزیکی مانند کلید ها کنتاکتور ها و … در سینی قرار بگیرند، از قبل باید برنامه ریزی شود و بعد از قرار گرفتن بر روی کشو نسبت به تغییر مکان و بهینه کردن آن اقدام کنیم. بعد از اینکه بدنه ی تابلو برق سورخ کاری شد اقدام به نصب تجهیزات کمکی می نماییم. در مرحله ی بعدی تجهیزات برقی را وارد تابلو برق می کنیم و ارتباطات و سیم کشی در درون تابلو برق توسط داکت ها و محافظ های پلاستیکی صورت می پذیرد. در برخی دیگر از تابلو ها که جریان برق مصرفی در داخل آن زیاد می باشد به جای استفاده از سیم های معمولی از شین ها اکثراً استفاده می شود. بعد از انتخاب شین مناسب کابل کشی در درون تابلو برق صورت گرفته و سورخ کاری ها صورت گرفته و تجهیزات روی سینی تابلو برق محکم می شوند.حالا با توجه به کلید و فیوزو ابزار آلات الکتریکی و شدت جریانی که از آن عبور می کند به اندازه یک اندازه بالاتر و در برخی شرکتها برابر اندازه بیان شده در استاندارد بین سیم ها و فیوزها شروع به اندازه گیری سیم ها ازمحل قرارگیری شین ها تا ورودی ابزار آلات الکتریکی کرده و قطع کردن سیم ها می کنیم . هر سیم با توجه به اینکه از کدام فاز گرفته شده است با همان رنگ شین مربوط به خودش انتخاب می نماییم.
بعد از اندازه کردن و بریدن سیم ها در قسمت اتصال به شین ها از کابل کشوی مخصوص سیم و در قسمت دیگر سیم بسته به نوع وسیله الکتریکی از کابل کشو یا سرسیم و یا اینکه مستقیما به وسیله الکتریکی وصل می شود که قبل از آن باید قسمت لخت سیم لحیمکاری شود.
در قسمت خروجی وسیله الکتریکی که یک سر آن به ترمینال خروجی می رود نیز باید سر لخت سیم لحیمکاری شده وبه ترمینال پیچ شود.تمام مواد بالا بر روی سینی وسایل صورت می گیرد و نمایشگرها مانند چراغ سیگنالها و ولتمترها و آمپرمترها و شاسی استپ و استارت بر روی درب متحرک یا درب بیرونی ثابت قرار می گیرد که این وسایل توسط سیم های بلند از بخش شینها و بخش فرمان کنتاکتورها و توسط سرسیمهای مخصوص خود بهم وصل می شود. سیم های که بیرون از کانال قرارگرفته اند یا توسط نوارفرم کنار هم قرار میگرند یا از داخل لوله خرطومی عبورداده می شوند.برای اینکه نوارفرمها و لوله های خرطومی در جای خود ثابت شوند از بستهای کمربندی استفاده می شود.در آخر سیمهای ارت بین درب و اسکلت فلزی وصل می شود و سیم نول مربوط به بوبین کنتاکتورها – چراغ سیگنال و وسایل الکتریکی که نول نیاز دارند به شین نول وصل می شوند که معمولا کل سیم های نول توسط یک کابلشو به یکی از سوراخهای شین نول وصل می شود.
حال که تمام مراحل بالا صورت گرفت تابلو رو به ولتاژ شبکه وصل نموده و تستهای مربوطه رو انجام می دهند و بعد از تست تابلو روبند سینی رو بسته و آچارکشی نهایی رو انجام داده و با نصب پلاک مربوط به تابلو که مشخصات تابلو در آن ذکر شده است کار مونتاژ تابلو به پایان می رسد.
جهت آشنایی بیشتر در مورد تابلو های کنتوری که بیشتر به این موضوع مربوط است می توانید اینجا کلیک کنید.
مطالب برای من جالب بود